De Raad heeft ons gevraagd om haar actief te betrekken in de mogelijke toekomstige zoektocht naar ruimte om onze woningbouwopgave van 3.000 woningen te kunnen invullen. Dat vraagt een brede discussie aan de voorkant van dit traject. Om onze opgave te bepalen hebben we nodig dat we ons uitspreken over welk soort stad of gemeente we willen zijn, welke ambities daar bij horen op het gebied van o.a. voorzieningen, infrastructuur, groen, water, specifiek woningbouwprogramma. Pas dan kunnen we bepalen hoeveel inwoners bij die ambitie horen, en of we dat kunnen waarmaken in de vorm van passende woningbouw, en vervolgens op welke locaties in of buiten stedelijk gebied. Is het laadvermogen binnen of buiten stad en dorpen toereikend? Wat hoort daar dan bij? Moeten we verdichten? Zo ja, waar? Dit traject vraagt enerzijds zorgvuldig onderzoek, maar anderzijds ook betrokkenheid vanuit de samenleving. Dat kan niet uit de lopende begroting worden ingevuld, omdat de vrij programmeerbare middelen nagenoeg geheel aan het traject van Omgevingsvisie, Bestemmingsplan met Verbrede Reikwijdte en het implementatietraject van de Omgevingswet zijn verbonden. In een plan van aanpak komen we daar nader op terug. Een voorlopige raming laat een eenmalige uitgave van € 175.000 zien (€75.000 in 2019 en €100.000 in 2020).

In de huidige, economisch gunstige situatie, worden we steeds vaker benaderd door initiatiefnemers die mogelijkheden zien om binnen stedelijk gebied bestaande functies te veranderen of uit te breiden. Vaak speelt Wonen daarin een belangrijke rol. Dit soort initiatieven komt pas tot ontplooiing nadat er enig zicht op een redelijke kans van realisatie ontstaat. Daarbij komen allerlei aspecten aan de orde, zoals cultuurhistorie, duurzaam bouwen, parkeren, stedenbouw, bereikbaarheid etc. Dan is het vaak niet redelijk om in een te vroeg stadium ook alle inzet van de gemeente in rekening te brengen, zeker als een initiatief ook erg bijdraagt aan de ambitie en ontwikkeling van Deventer. Dit heeft in het afgelopen jaar tot een (lichte) overschrijding van de begroting geleid. Daardoor is meer budget nodig dan beschikbaar.
Daarbij moeten we bedenken dat er al heel veel capaciteit gaat zitten in het maken van bestemmingsplanwijzigingen voor nieuwbouwprojecten en transformatie van gebouwen naar wonen in inbreidingslocaties. Om ook onze inzet te borgen bij kansrijke initiatieven van buiten, met het accent vooral op woningbouw, is jaarlijks een bedrag nodig van €50.000. Voorstel is dit voor de komende 3 jaar incidenteel mee te nemen. Uiteraard blijven wij met ontwikkelende partijen overeenkomsten voor kostenverhaal sluiten indien er een principe-uitspraak ligt voor potentiele verdere ontwikkeling.

In het bestuursakkoord is de ontwikkeling van een Stadscampus als een van de speerpunten opgenomen. Dit is een voor Deventer zeer kansrijke ontwikkeling om onze ICT positie te verbeteren en jonge mensen een mooie baan te kunnen bieden. De samenwerking tussen kennisintensieve bedrijven in dit gebied met Saxion zorgt voor nieuwe opleidingsmogelijkheden op het gebied van ICT. Daardoor kan Deventer een grote bijdrage leveren aan het binden van jong talent aan de gemeente en de regio. Deels zal die ontwikkeling zich laten zien in de fysieke leefomgeving. Dat vraagt van de gemeente een actieve inbreng om de in het gebied acterende partijen te verbinden. Op dit moment is daarvoor binnen de begroting geen ruimte gereserveerd. Daarnaast vragen geïnteresseerde financiers (bijvoorbeeld de provincie) vaak cofinanciering. Om hierin te voorzien is voor de eerstkomende 4 jaar €100.000 per jaar nodig.

Samen met Woonbedrijf ieder1 is de gemeente Deventer aandeelhouder van Wonen Boven Winkels Deventer N.V. Doel van deze N.V. is het investeren, stimuleren en faciliteren van het omzetten van veelal leegstaande ruimtes boven winkels naar een woonfunctie. Dit draagt bij aan een goed functionerende, levendige en aantrekkelijke binnenstad. Als gevolg van bezwaren van de Autoriteit Woningcorporaties kan de N.V. in huidige vorm niet in stand blijven. Tegelijkertijd heeft Woonbedrijf ieder1 aangegeven bereid te zijn om de vrijkomende middelen uit de N.V. via Wonen Boven Winkels B.V. te willen investeren in een aantrekkelijker woongebied in de binnenstad. Dit betekent dat de ontwikkeltaak van N.V. komt te vervallen, waardoor circa €1.000.000 terug naar de gemeente komt. Dit storten wij in een nieuw te vormen reserve wonen binnenstad.

Ten behoeve van particuliere woningverbetering in Voorstad Oost heeft de gemeente Deventer een lening van €1.200.000 beschikbaar gesteld aan stichting Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn). Met deze middelen worden eigenaren gestimuleerd om de kwaliteit van hun woning op peil te brengen en te investeren in duurzaamheid door het verstrekken van leningen. De rente en aflossing op deze leningen wordt gebruikt om nieuwe leningen te verstrekken, danwel de gemeentelijke lening af te lossen (revolverend). In 2018 heeft een laatste actie plaats gevonden om eigenaren te stimuleren een woning te verbeteren. Hieruit is gebleken dat er geen animo voor is. Dit betekent dat alle toekomstige binnenkomende rente en aflossingen terug vallen naar de gemeente. Dit gaat naar verwachting om een bedrag van €190.000, gefaseerd terug te ontvangen tot en met 2023.

We werken momenteel hard aan de overdracht van de woonwagens en standplaatsen richting corporaties. Daarover moeten nog definitieve afspraken gemaakt worden, waarbij het uitgangspunt is dat de overdracht budgettair neutraal kan verlopen. Pas op de zeer lange termijn (20 jaar) is een voordeel te verwachten. Voor de korte termijn zal de overdracht nog  een extra inspanning vragen: de locaties moeten voldoen aan (ruimtelijke) wet- en regelgeving, wat nu niet altijd het geval is. We brengen de financiële gevolgen daarvan in beeld. Een eerste raming laat zien dat er €320.000 nodig zal zijn, waarvan €60.000 uit een rijkssubsidie kan worden gedekt. Dat geeft een incidentele vraag van €260.000. (verwachting: €130.000 in 2019, €90.000 in 2020 en €40.00 in 2021). Dit kan niet uit de lopende begroting worden gedekt omdat het vaak om al lang bestaande situaties gaat, waarbij het terugbrengen in de vergunde staat ook juridisch grote inspanningen zal vragen. Voorstel is dit te dekken uit de reserve kapitaallasten woonwagens. Dit betekent dat voor de overdracht minder middelen resteren. Verwachting is nog steeds dat dit budgettair neutraal kan verlopen. Wel betekent dit  mogelijk dat de dekking van noodzakelijke investeringen in nieuwe woonwagens (Raadsbesluit 2018) in de knel komt. Op het moment dat zich dat voordoet zullen wij dat voorleggen aan de Raad.

Opheffing van Wonen Boven Winkels N.V. betekent een eenmalige opbrengst van circa €1.000.000. Voorstel is deze middelen te storten in een nieuw te vormen reserve wonen binnenstad en daarmee te reserveren voor investeringen in de binnenstad om hier een aantrekkelijker woongebied en verblijfsgebied voor binnenstadsbezoekers van te maken. Een voorbeeldproject kan zijn de Stadshof. De Stadshof is gelegen aan een binnencarré, omringd door de Korte en Lange Bisschopstraat, de Grote Overstraat en de Spijkerboorsteeg. Het gebied heeft de potentie om een significante bijdrage te leveren aan het verbeteren van het verblijfs-, woon-, winkel- en werkklimaat in de Deventer binnenstad. Er kunnen mogelijk 80-100 appartementen worden gerealiseerd en het gebied leent zich goed om een kwalitatief hoogwaardige nieuwe functie in de binnenstad te vervullen. Hierbij staat het groene karakter van het gebied centraal en biedt het hof mogelijkheden voor vernieuwende concepten rondom. Dit voorstel wordt verder uitgewerkt en vooraf ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad.